“Waar is mijn sok?” en 4 andere brandende vragen beantwoord
Er zijn van die vragen die we onszelf maar blijven stellen. Waarom zijn bananen krom, bijvoorbeeld? En wat eten we vanavond? Ik ging op onderzoek uit om deze raadsels voor eens en altijd te beantwoorden.
#1: Waarom zijn bananen krom?
“Als ze recht zijn, dan vallen ze om”, is een veelgehoorde verklaring. In werkelijkheid heeft de vrucht zijn karakteristieke vorm te danken aan de zwaartekracht.
Bananen groeien in een tros aan de bananenplant. Zo’n tros kan wel 50 kilo wegen. De zwaartekracht trekt de tros naar beneden, maar de vruchten verzetten zich daartegen en groeien recht naar boven. Hierdoor krijgt de banaan een krom ruggetje.
Groeien bananen in de ruimte dan niet krom? De gele vrucht is nog niet in gewichtloze toestand gekweekt, maar we weten wel hoe andere planten zich in de ruimte gedragen. Experimenten van de Nederlandse astronaut André Kuipers lieten zien dat de stengels van rucola naar het licht toe groeiden. Maar toen hij het licht weghaalde, groeiden de plantjes alle richtingen op. We mogen aannemen dat bananen dat ook zullen doen.
#2: Poepen beren in het bos?
“Poepen beren in het bos?” is een sarcastisch antwoord op een vraag waarvan het antwoord voor de hand ligt. Maar poept een beer ook echt in het bos? Nou nee, niet altijd.
De familie Ursidae (beren) kent acht soorten, waarvan de bruine beer, de reuzenpanda en de ijsbeer de bekendste zijn. En inderdaad: beren komen voor in tropische regenwouden, naaldbossen en loofbossen. Maar je treft ze ook aan op de prairie, de steppe, berggraslanden, ruige terreinen met puinhellingen, de Arctische toendra en – in het geval van de ijsbeer – op ijsschotsen.
Zelfs beren die voornamelijk in de bossen leven, trekken soms naar open gebied om voedsel te zoeken. Soms wandelen ze zelfs een stad binnen. Zo werden de bewoners van een buitenwijk in Los Angeles in februari 2020 opgeschrikt door een scharrelende bruine beer. Of het dier hier ook zijn behoefte heeft gedaan, is niet bekend. Maar het is onwaarschijnlijk dat zij – en al die andere beren die bezoekjes brengen aan de stad – hun hoopjes ophouden totdat ze weer in het bos zijn.
#3: Wat eten we vandaag?
In bijna ieder huishouden klinken dagelijks de woorden: “Wat eten we vandaag?”. De vraag is zelfs een van de vaakst ingetikte zoektermen in Google.
Volgens het tijdschrift Quest bestaat het meest gegeten avondmaal in Nederland uit aardappelen, gehaktballen en bloemkool. Als we afgaan op cijfers van het RIVM uit 2018 klopt dit maar ten dele. Inderdaad worden aardappelen, vlees en groente het vaakst gegeten. Toch is de kans groter dat je vanavond een salade op het menu hebt. Van alle groenten zijn tomaat, wortel en sla namelijk het populairst.
Meestal eten we warm bewerkt vlees. Dat kunnen gehaktballen zijn, maar ook frikadellen of schnitzels. Schuif je aan in het westen van het land? Dan is de kans dat je een vleesvervanger op je bord krijgt iets groter dan in de rest van Nederland. Ook in de stad en bij hoogopgeleiden staat er minder vaak vlees op tafel.
#4: Heb ik wat van je aan?
Kijk een onbekende op straat iets te lang aan en je hoort: “Heb ik iets van je aan?”
De kans dat je iemand betrapt op het dragen van je (oude) kleding is verwaarloosbaar klein. Het meeste van wat je in de kledingcontainer gooit, komt in het buitenland terecht. Vooral Afrika, Zuid-Amerika en Azië zijn vertrouwde afzetmarkten. Maar gedragen kleren worden in onze streken wel steeds populairder. In Nederland groeide het aantal tweedehands kledingzaken in een paar jaar tijd gestaag. De Amerikaanse mode reseller ThredUp verwacht dat in 2028 13 procent van onze garderobe uit tweedehands items bestaat.
Tweedehands kleding kopen is een stuk duurzamer dan het produceren van nieuwe kleding. Toch is ook vintage niet per se klimaatvriendelijk: sommige kledingstukken reizen de hele wereld rond, en dat transport is weer belastend voor het milieu. Beter kun je dus kledingruilparty’s met vrienden en vriendinnen organiseren. De kans dat je bevestigend moet antwoorden op de vraag “Heb ik wat van je aan?” neemt dan wel aanzienlijk toe.
#5: Waar is mijn andere sok?
Het is één van de grootste mysteries van deze tijd. Je stopt een even aantal sokken in de wasmachine, maar zodra je bezig bent met het opbergen van de schone was, blijkt er eentje te missen. Volgens een onderzoek in opdracht van Samsung verliezen we ieder 1,3 sok per maand. Dat komt neer op meer dan 15 stuks per jaar.
Waar gaan al die sokken naartoe?
Over verdwenen sokken bestaan vele theorieën. Volgens de Amerikaanse animatieserie The Ren & Stimpy Show bevinden al onze linkersokken zich in een zwart gat ergens ver weg in het heelal. Een meme die rondgaat op internet veronderstelt dat voor elke verdwenen sok er een extra Tupperware-dekseltje voor in de plaats komt. Of misschien zijn er wel stelende kabouters bij betrokken.
In werkelijkheid verdwijnen sokken om uiteenlopende redenen. De grootste boosdoener is de wasmachine zelf. Sokken kunnen verdwijnen in de kier tussen de trommel en de kuip. Met een beetje geluk vind je ze terug in de rubberen rand, maar soms verdwijnen ze er helemaal in. De sokken worden dan verpulverd en de restjes worden weggepompt in de afvoer.
Ook kunnen kleding en linnengoed je sokken opslokken. De keren dat ik vermiste sokken terugvond bij het verwisselen van mijn beddengoed zijn legio. Soms glippen sokken er buiten de wasmachine tussenuit. Je verliest ze onder het bed, onder de bank of achterin de kast. Of ze wrikken zich los van de waslijn en verdwijnen geruisloos met de wind.
Een tip: stop je vuile sokken voor het wassen in een waszak of kussensloop. Zo verdwijnen ze in elk geval niet in de wasmachine.
Op welke vraag wil jij voor eens en altijd antwoord? Laat een berichtje achter in de comments of stuur me een bericht op Twitter.