Voor ze beroemd waren: 5 schrijvers en hun vroegere jobs

JK Rowling
Foto: Daniel Ogren

Hoop je ooit nog een bestseller te schrijven? En denk je dat je huidige job als accountant of hamburgerbakker een schrijfcarrière in de weg staat? Dan heb je het mis. Veel beroemde auteurs werkten vóór hun doorbraak in bescheiden – en soms verrassend vreemde – baantjes.

1. Tommy Wieringa

Voor Tommy Wieringa lijkt het succes niet op te kunnen. In 2005 brak de schrijver door met de roman Joe Speedboat en hij heeft sindsdien vele literaire prijzen gewonnen. Regelmatig verschijnt hij in de bladen en op tv. Toch was zijn leven niet altijd zo glamorous. Ooit reisde Wieringa heel Europa rond met een kofferbak vol aanstekers, om waar dan ook te verkopen, aan wie dan ook. “Twee jaar lang voorzag ik ermee in mijn levensonderhoud,” verklapte de auteur in een column, “tot de belangstelling voor de zogenaamde turboaansteker sterk terugliep.” Zo heeft de ondergang van een huishoudelijk artikel toch nog iets betekend voor de Nederlandse literatuur.

2. J.K. Rowling

Met een half miljard verkochte exemplaren is Harry Potter de bestverkochte boekenreeks van dit moment. Tel daarbij op de royalty’s van de boekverfilmingen en de merchandise en je snapt dat schrijfster J.K. Rowling niet om centen verlegen zit. Maar dat was niet altijd zo. Toen Rowling midden jaren negentig Harry Potter schreef, leefde ze als alleenstaande moeder van een uitkering. Daarnaast werkte ze een paar uur per week als administratief medewerker bij de plaatselijke kerk. Achteraf zei de schrijfster hierover: “Ik ontving – opzettelijk – precies het bedrag dat ik kon houden zonder mijn uitkering te verliezen: vijftien pond.”

3. Franz Kafka

Kafka geldt als een van de meest toonaangevende schrijvers van de twintigste eeuw. Toch heeft hij nooit van zijn roem kunnen genieten. De Duitstalige schrijver stierf onbekend en onbemind in 1924. Toen Kafka 25 jaar oud was, trad hij in dienst bij het ‘Verzekeringsinstituut voor Arbeidersongevallen van het koninkrijk Bohemen’, waar hij het grootste deel van zijn leven zou werken. Zijn taak was het beperken van veiligheidsrisico’s voor arbeiders en het beoordelen van schadeclaims. (Er gaan zelfs geruchten dat Kafka de uitvinder is van de moderne bouwvakkershelm.) Alleen in de late uurtjes kon Kafka zich wijden aan het schrijven van meesterwerken als De gedaanteverwisseling en Het proces.

4. Harper Lee

In 1949 stopte de 23-jarige Lee met haar rechtenstudie. Haar hart lag bij het schrijven en niet bij de wet, zo liet ze haar familie weten. Maar een carrière als professioneel schrijfster bleef lange tijd een droom. Om de rekeningen te kunnen betalen nam Lee een baantje als verkoopster van vliegtickets. Pas in 1956 kon Lee de luchtvaartmaatschappij vaarwel zeggen. Toen ontving ze van twee vrienden een flinke som geld waarmee ze een jaar lang kon werken aan een roman. Dat werd To kill a mockingbird, waarmee ze de prestigieuze Pulitzer Prize won. Na dit boek trok ze zich terug uit het publieke leven en publiceerde ze vrijwel niets meer.

5. Herman Brusselmans

Dankzij zijn karakteristieke kapsel en stem is Brusselmans een van de meest opvallende schrijvers op de Belgische en Nederlandse televisie. Zijn schrijverscarrière was overigens nooit van de grond gekomen zonder zijn allereerste baan. In 1985 trad Brusselmans in dienst als bibliothecaris bij een ministerie in Brussel. De langharige Belg haatte het werk vanaf dag één. Over de vele uren van verveling en afkeer die hij er heeft doorstaan, schreef hij zijn doorbraakroman De man die werk vond. Sindsdien heeft Brusselmans meer dan veertig boeken gepubliceerd en heeft hij geen dag meer in een bibliotheek hoeven werken.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op PopcornCulture.